Yozgat Türk Ocağı “Ocakbaşı Sohbetleri” programının konuğu olan Yozgat Bozok Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Mehmet Kutlu, Anadolu Medeniyetleri içerisinde önemli yeri olan Türk Medeniyetinin izlerine ilişkin ilgi çekici bilgiler paylaştı.
Erbazlar Konağı’nda 5 Mart 2025 Çarşamba akşamı Türk Ocakları Yozgat Şube Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Gökalp Çınarer’in selamlama konuşmasıyla başlayan programda Doç. Dr. Mehmet Kutlu, “Anadolu Selçuklu Hastaneleri ve Darüşşifa Uygulamaları” başlıklı sunumunda özellikle orta Anadolu’dan örnekleri farklı yönleriyle ele aldı.
Şehir eşrafından katılımcıların yanı sıra akademisyenlerin ve öğrencilerinde ilgiyle izlediği etkinlikte, bilim ve sanatın zirvesi olan Kayseri Gevher Nesibe, Sivas I. İzzeddin Keykavus, Divriği, Tokat Gökmedrese ve Amasya Darüşşifası gibi yapılar üzerine sohbet tadında bir söyleşi olmasına özen gösteren Doç. Dr. Mehmet Kutlu, “Anadolu Selçuklu hastaneleri yaygın adlandırmaya göre darüşşifalar, kültür ve medeniyetimizin orta asırlardan günümüze kadar yansımalarını taşıyan eşsiz kültürel miras unsurlarının başında gelir. Bir yandan Anadolu’nun vatan yapılması mücadelesinde Bizans, Haçlı Seferleri, Moğol İstilası ile başa çıkmaya çalışılırken diğer taraftan taht kavgaları ile geçen çalkantılı yıllarda ortaya konulan sıra dışı büyük mimari anıt yapılar olarak karşımıza çıkarlar.” dedi ve kısa süre içerisinde çok yaygın ve çeşitli eserlerin ortaya konmuş olmasının ne denli dikkate değer olduğunun altını da çizdi.
Mimari açıdan bakıldığında, Anadolu Selçuklu Hastanelerinin yalnızca Anadolu Türk Mimarisi açısından değil aynı zamanda bütün coğrafyalarıyla İslam Mimarisi ve hatta Dünya Bilim Tarihi açısından paha biçilmez öneme ve değere sahip olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Mehmet Kutlu, yazılı kaynaklarda geçen tıp kurumları arasında Türk ve İslam Medeniyetinde daha eski tarihlerde yapıların inşa edildiği biliniyor olmasına rağmen, birkaç yapı hariç mimari açıdan günümüze ulaşan kalıntıların bulunmadığını da ifade etti. Toplumumuzda dahi Anadolu varlıkları arasında kendi kültürümüz ve medeniyetimize ait eserlerin yeterince ve doğru biçimde bilinmediği yönünde değerlendirmelerde bulundu.
Ayrıca konuşmasında Doç. Dr. Mehmet Kutlu, “Anadolu Selçuklu hastaneleri dönemin İslam ülkelerindeki ‘bimaristan’ adlandırılmasının dışında darüşşifa, darüssıhha, darülafiye, darürrahha ve maristan gibi ilginç adlandırmalara sahiptir. Bu adlandırmalar içinde en çok yaygınlık kazanan darüşşifa terimi olmuş, Osmanlı döneminde ‘şifahane’ adlandırmasına dönüşmüştür.” dedi ve o dönem Türkçe’ye giren kavramların anlamlandırılış biçimlerine ilişkin örnekler de verdi.
Katılımcıların ilgi çekici bulduğu zengin içerikli sohbet toplantısının sonunda Yozgat Türk Ocağı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Gökalp Çınarer, hem katılımcılara hem de Doç. Dr. Mehmet Kutlu’ya teşekkür ederek günün anısına hediye takdim etti.
Doç. Dr. Mehmet Kutlu kimdir?
Doç. Dr. Mehmet Kutlu, 2000-2009 yılları arasında Lisans ve Yüksek Lisans eğitimini Bilkent Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü’nde tam burslu olarak tamamladı. 2011-2017 yılları arasında Pamukkale ve Ege Üniversitelerinde araştırma görevlisi olarak görev yaptı. Denizli yakınlarındaki Selçuklu kervansarayları üzerine yaptığı Yüksek Lisans tez çalışmasıyla bilim uzmanlığı ve Anadolu Selçuklu Dönemi Darüşşifalarının mimari özellikleri üzerine tez çalışmasıyla da Anadolu Selçuklu Sanatı ve Mimarisi alanında Doktora derecesini elde etmiştir. Pamukkale Üniversitesinde Dr. Öğretim Üyesi ve Doçent unvanlarıyla çalıştığı 2018 -2023 yılları arasında, özellikle Anadolu Selçuklu Sanatı ve Mimarisi ile İslam Öncesi Türk Sanatı üzerine lisans ve lisansüstü düzeyinde dersler vermiştir. Doç. Dr. Mehmet Kutlu, 2023 yılından itibaren Yozgat Bozok Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanlığını yürütmekte ve lisans eğitimi düzeyinde alanıyla ilgili dersler vermektedir. Ayrıca 2019 yılından itibaren yaz aylarında eşi Dr. Leila Kutlu ile Kazakistan’da arkeolojik kazılara katılmakta olan Doç. Dr. Kutlu’nun İslam Öncesi Türk Sanatı ve Tarihi üzerine birçok kitap, makale ve bildirilerden oluşan yayınları bulunmaktadır.
