OSTEOPOROZ
Osteoporoz özellikle kadınların dikkat etmesi gereken bir hastalık olup halk arasında kemik erimesi olarak bilinmektedir. Erken teşhis ve tedavi hastalığın ilerlemesini durdurabilir.
OSTEOPOROZ NEDİR?
Osteoporoz, düşük kemik kütlesi ve kemik dokusunun mikro mimarisinin bozulması sonucunda kemik kırılganlığında artışla sonuçlanan ilerleyici bir metabolik kemik hastalığıdır.
Osteoporoz yaşlılığın doğal sonucu değildir, önlenebilen ve tedavi edilebilen bir hastalıktır. Uzayan yaşam süresi ve yaşlanan nüfusun artmasıyla, osteoporoz giderek önemli bir sağlık sorunu haline gelmiştir.
Günümüzde 200 milyondan fazla insanın osteoporoz riski altında olduğu tahmin edilmektedir. Türkiye’de 2010 yılında yapılmış FRAKTÜRK araştırmasında, Türkiye’de 50 yaş ve üzerindeki bireylerin %50'sinde osteopeni ve %25'inde osteoporoz saptanmıştır. Özellikle yaşlılarda, menopoz sonrası kadınlarda ve 50 yaş üstü erkeklerde sıklığı artmaktadır. Kalça kırıklarının 2010 yılında, Türk toplumunda 50-64 yaşlarındaki bireylerde toplam 24.000/yıl olduğu ve bunların %73'ünün kadınlarda ve özellikle 75 yaşlarından sonra olduğu saptanmıştır.
Osteoporoz için değiştirilemeyen ve değiştirilebilir risk faktörleri tanımlanmıştır. Ailede, birinci derece akrabalarda osteoporoza bağlı kırık hikayesi olması önemli bir risk faktörüdür. Irk, yaş ve cinsiyet, önceki kırıklar ve gebelik ve emzirme diğer değiştirilemeyen risk faktörleri olarak sayılabilir. En düşük kemik kütlesi beyaz ırkta görülür ve kalça kırıkları da bu kişilerde daha sıktır. Sürekli yenilenen bir doku olan kemikte 30-35 yaşlarına kadar kemik yıkımı ve yapımı arasında denge sağlanır. Bu yaşlardan sonra ise genetik olarak belirlenmiş kemik kaybı başlar ve kadınlarda menopoz ve östrojen salınımındaki azalma ile bu kayıp hızlı bir şekilde artar.
Gebelik ve emzirme döneminde anneden bebeğe kalsiyum geçişi nedeniyle annenin kalsiyum ve D vitamini ihtiyacı artar. Genel olarak bu dönemlerde kemik yoğunluğunda bir azalma olur, ancak doğum ve emzirme süresinin sonunda normale dönmesi beklenir.
OSTEOPOROZ DURUMU VAR İSE NE YAPMALI/NASIL BESLENİLMELİ?
Yetersiz fizik aktivite, düşük vücut ağırlığı, yaşam boyu düşük kalsiyum ve D vitamini alımı, sigara, aşırı alkol tüketimi, yetersiz beslenme değiştirilebilen risk faktörlerindendir. Ayrıca birçok hastalık ve ilaç kullanımı osteoporoza neden olabilir.
Hangi Besinleri TERCİH ETMELİYİZ?
• Günde en az 5 porsiyon taze sebze ve meyve tüketiniz.
• Kereviz, koyu yeşil ve sarı sebzeler (özellikle lahana ve şalgam ailesinin üyeleri gibi), yeşil fasulye özellikle tercih edebileceğiniz sebzelerdir.
• Bezelye, mercimek, bakla, soya fasulyesi, kuru fasulye, nohut ve barbunyayı tercih ediniz.
• Sert kabuklu kuruyemişleri yukarıda önerilen miktarda tüketebilirsiniz.
• Yağlı balıkları tercih ediniz. Haftada en az iki kez mutlaka balık tüketiniz.
• Süt, yoğurt, peynir ve etlerin az yağlı olanlarını tüketiniz
• İşlem görmüş (özelikle konserve veya paketli haline getirilmiş) besinlerdense doğal olanlarını tüketmeye çalışın.
• Bol sıvı ve maden suyu tüketiniz.
Hangi Besinleri TERCİH ETMEMELİYİZ?
• Katı yağlardan (tereyağı, margarin) uzak durunuz.
• Çok az veya fazla protein tüketiminden kaçınınız. Günde 3 yumurta büyüklüğünü (90-100 gram) geçmeyecek miktarda et tüketiniz.
• Tuz ve tuzlu besin (zeytin, turşu, salamura besinler, konserve ürünler, salam, sucuk, pastırma gibi şarküteri ürünleri, hazır gıdalar gibi) tüketiminden kaçının.
• Şeker tüketiminden kaçının.
• Kahve, kola, çikolata gibi kafeinli besinleri tüketiminden kaçının. Hazırlayan AD/BD/Birim(ler): Beslenme ve Diyet Birimi
• Kızartmalardan kaçınınız.
Powered by Froala Editor
