BAĞIRSAK DOSTU BAKTERİLER: PROBİYOTİKLER
Pro+ bios kelimesi yaşam için anlamına gelmektedir. Başlangıçta antibiyotik yok eden terimine karşı ileri sürülmüştür. Probiyotikler tüketildiklerinde sağlık üzerinde olumlu etki yaptıkları düşünülen mikro organizmalardır.
Probiyotiklerin tarihçesi aslında insanlık kadar eski..
«Divan-ı Lügat’it Türk» adlı eseriyle Kaşgarlı Mahmut (1008-1105) ve Türk tarihindeki ilk edebi eser ünvanını alan «Kutadgu Bilig (Kutlu kılan Bilgi)» siyasetnamesinin yazarı Yusuf Has Hacib (1017-1077), eserlerinde yoğurt, kımız ve kefirin kullanım şekillerini bugünkü anlamlarıyla anlatmışlardır.
İnsan bağırsak mikrobiyotası bakteri,mantar,virüslerden oluşmaktadır.
Bağırsaklarımızın insan genomunda bulunandan ~ 1000 bakteri türü ve 100 kat daha fazla gen içerdiği tahmin edilmektedir. Bu bakteriyel topluluk, konakçıda erişilemeyen substratları sindirmek ve zararlı mikroorganizmaları bastırmak için bağışıklık sistemini salgılayan enzimler dahil olmak üzere konakçıda önemli işlevlerin çeşitliliğini yerine getirir.
Genel olarak, Phyla firmicutes, Bacteroidetes, Actinobacteria ve Verrucomicrobia sağlıklı bağırsak mikrobiyotasında baskın bileşenlerdir.
İnsanoğlu anne karnında bağırsak florası temizken flora doğum ile kazanılmaktadır. Normal doğum ile doğan bebeklerin sezaryen doğuma göre bağırsak florası daha çeşitli olduğu için normal doğum ile doğan bebeklerin sezaryen ile doğan bebeklere göre bağışıklığı daha güçlü ve daha sağlıklı birey olduklarını görmekteyiz.
Bağırsak mikrobiyota çeşitliliğini etkileyen faktörler:
Bağırsak mikrobiyal bileşimi, Doğum şekli, Yaş, Diyet kalıpları, Yaşam tarzı, Antibiyotik kullanımı ve probiyotikler gibi çeşitli faktörlerle değişebilir. Mikrobiyal çeşitlilik, bağışıklık sistemi olgunlaşmasını etkileyebilir ve alerji insidansı ile de bağlantılıdır.
İnsan çalışmalarından ve hayvan modellerinden elde edilen kanıta dayalı analizlerin sonuçları birçok hastalığa karşı probiyotiklerin klinik potansiyelini göstermiştir. Probiyotiklerin diyare(ishal)yi baskıladığı , laktoz intoleransını ve postoperatif komplikasyonları , antimikrobiyal ve anti-kolorektal kanser aktivitelerini azalttığı, irritabl bağırsak semptomlarını önlediği bildirildi.
Kanser, Kalp hastalıkları, Depresyon, Karaciğer yağlanması, İnfeksiyöz hastalıklar, Diyare, İnflamatuvar hastalıklar, Allerji, Astım, Otoimmün hastalıklar , Yaşlanma , Obezite , Pankreatit, travma vb gibi hastalıkların hepsinde probiyotiklerle ilişkisi bulunmaktadır.
Peki bu hastalıkları önlemek ve tedavi edebilmek için küçük yararlı bakterilere ihtiyacımız olduğunu söylesem..
Kabızlık; dışkının (feçes) kuru, sert, normalden az ve geç olarak dışarı atılması hali konstipasyon olarak tanımlanmaktadır. Kabızlık yakınması olan bireylerin fekal florasında Bifidobakteriler, Bacteroides ve Clostridia’lar azalmıştır. Yapılan çalışmalarda Lactobacillus acidophilus NFCB 1748 (yoğurt içersinde), Lactobacillus casei, Shirota ve Lactobacillus rhamnosus GG (fermente peyniraltı suyu içeceği içersinde) kullanımının konstipasyonun tedavisinde ve semptomlarının hafifletilmesinde olumlu rolleri olduğu tespit edilmiştir.
Diyare, bağırsakta peristaltik hareketlerin artması, emilimin azalması ve/veya salgılanmanın artması sonucu ortaya çıkmaktadır. Escherichia coli, Salmonella, Clostridium difficile ve rotavirusların neden olduğu enfeksiyonlar, hastalığın başlıca nedeni sayılmaktadır. Probiyotik suşların, çocuklardaki hastane diyarelerini engellemesi üzerine yapılan bir çalışmada; Lactobacillus GG’nin proflaktik kullanımının, çocuklardaki rotavirus gastroenterit riskini belirgin bir şekilde düşürdüğü saptanmıştır.
Helicobacter pylori enfeksiyonu; midede bulunan bulaş riski çok kolay olan çoğu mide hastalıklarına sebep olan bir bakteri olup, tedavisinde ağır antibiyotikler kullanılmasına rağmen tam anlamıyla çözümü bulunmamaktadır. H. pylori pozitif hastalar üzerinde Lb. acidophilus (LB)’un etkilerinin araştırıldığı bir çalışmada; üre nefes testi sonuçlarına göre, probiyotik alan grupta (% 88), plasebo grubuna (% 72) kıyasla hastalıkta anlamlı bir gerileme tespit edilmiştir.
Hatta bazı laktik asit bakterilerinin kandaki kolesterol miktarını
hidroksi metil glutaril coA redüktaz üretimi ile azalttığı saptanmıştır.
Vücudumuzda 100 trilyona yakın bulunan Probiyotik Bakteriler milyarlarca isimlerden ve suşlardan oluşup hepsinin bir hastalıkta faydası bulunmaktadır. Örneğin Lactobacillus gasseri BNR17, leptin ve adiponektinin ana kaynağı olan adiposit dokusunda artışı inhibe etme ve böylece leptin sekresyonunu sınırlama özelliklerini göstermiştir ve bu sayede obezitenin önlenmesinde etkisi çok büyük olduğu gözlemlenmiştir.
Eee probiyotiklerin faydası anlat anlat bitmez.. Peki biz nereden ulaşabiliriz derseniz;
Probiyotik ürünler piyasada hangi şekillerde bulunmaktadır: Fermente süt ürünlerinde kültür veya ilave edilmiş şekilde; Yoğurt, Fermente süt, Peynir , Ayran , Tereyağ , Bebek süt veya mamasında , Bazı Meyve sularına ilave edilmiş şekilde , Dondurmada , İlaç kapsüllerinde , Kaşelerde toz şeklinde..
Son olarak eğer herhangi bir ishal, kabızlık sorununuz var ise ya da cilt rahatsızlıklarınız,kolestrolünüz, şekeriniz var ise ya da bu rahatsızlıklardan korunmak adına hangi probiyotiği nasıl kullanabilirsiniz öğrenmek için doktor, eczacı ya da diyetisyeninize danışabilir doğal gerekirse ilaç formunda alıp kullanabilirsiniz.
Sağlıklı bağırsak, sağlıklı beyin, huzurlu yaşam..
Bağırsaklarınıza iyi bakmayı unutmayınız..
Dyt. Beyzanur Şimşek
@dyt.beyzanursimsek
Powered by Froala Editor
